Als je een verzekering wilt afsluiten beoordeelt de verzekeraar het risico en aan de hand van dat risico wordt de premie bepaald. Voorbeeld: Een huis met een rieten dak verzekeren tegen brand is duurder dan eenzelfde verzekering met een betonnen dak. Dat vinden veel mensen nog wel logisch. Maar wat nu als de premie voor jouw verzekering wordt bepaald aan de hand van een risicoprofiel waar je zelf geen weet van hebt? Dan wordt het een ander verhaal.
Verzekeraars willen het risico kunnen inschatten
Een verzekering is gebaseerd op een simpel principe. Alle deelnemers betalen jaarlijks premies. Dat geld wordt belegd, om zodoende de ‘pot’ voor de pechgevallen te vergroten. Als één van de deelnemers schade heeft wordt die betaald uit de pot. Maar wat nu als de verzekeraar vindt dat jij als aspirant verzekerde een groter risico bent?
Stel nu dat jij in een buurt woont waar vaker wordt ingebroken dan in andere delen van de stad? Dan wordt aan jou een hogere premie berekend. Ook al heb je de beste sloten op je deuren en heb je geen dure spullen in huis en is je huis dus voor inbrekers niet aantrekkelijk. De kans is dan groot dat jij, als je na tien jaar verzekerd te zijn geweest toch een claim indient, je die gewoon betaald krijgt van je ‘eigen’ ingelegde geld, terwijl andere verzekerden wel profiteren van het feit dat ook andere verzekerden geld inleggen in de grote verzekeringspot.
Trend waarneembaar in zowel Nederland als België
In Nederland houdt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) toezicht op de verzekeringsmaatschappijen. De AFM deed onlangs onderzoek naar het gebruik van algoritmes door verzekeraars. Uit dat onderzoek bleek dat de helft van de verzekeraars financiële gegevens van klanten checkt voordat ze hen een verzekering aanbieden. Die trend lijkt ook in België langzaam maar zeker zijn intrede te doen. Ook in ons land komt het steeds vaker voor dat de premie voor een verzekering afhankelijk is van subjectieve zaken waarvan het nog maar de vraag is of ze relevant zijn.
Een zorgwekkende ontwikkeling
Het toepassen van algoritmes is een ontwikkeling die zorgen baart. Want het heeft niet alleen tot gevolg dat een bepaalde groep mensen een hogere premie betaalt. Het kan er ook meer en meer toe leiden dat mensen worden geweigerd. “Computer says no”, luidt de droge conclusie van een verzekeringsagent in een BBC comedy als iemand om een levensverzekering vraagt. Een grap, typische Engelse humor. Maar wat nu als die grap de realiteit wordt? Wat nu als juist de zwakkeren in de maatschappij, die in minder goede huizen wonen en minder mondig zijn, zich niet meer tegen een redelijke premie kunnen verzekeren? Dan ontstaat een tweedeling in de maatschappij die zeer onwenselijk is.
