Verzekeringen spelen in op risico’s. Een idee dat geldt voor elk type van verzekeraar en verzekering. Dag in dag uit worden mensen geconfronteerd met professionele en privé-risico’s. Om dergelijke risico’s met mogelijks grote financiële gevolgen te vermijden sluiten geïnteresseerden een verzekeringspolis af. Wat is risico-aversie, en hoe spelen verzekeringen in op de risico-aversie van ik en u?
Iedereen komt eens of meerdere malen in zijn leven in contact met investeringen en risico’s. Waar klassieke gezinnen na enkele jaren opteren voor de aankoop van een eigen huis, gaat een vrij beroeper vrijwel meteen geconfronteerd worden met risico’s. Het gezin loopt het risico dat het huis volledig afbrand na een forse brand en het gezin met een financiële kater achterlaat. Als vrij beroeper, bijvoorbeeld arts, specialist of tandarts, bestaat er de kans op medische fouten en mogelijks financiële katers. Dergelijke risico’s kunnen opgevangen worden door respectievelijk een brandverzekering en professionele verzekering. Het is dus duidelijk dat iedereen ooit hetzij in privé, hetzij in het professionele leven in contact komt met risico’s.
Verschillen tussen mensen
Grote verschillen bestaan er tussen mensen op vlak van risicoschatting. Waar de ene mens graag een gokje waagt in het leven en niet houdt van stilstand, is de andere eerder beschermend en terughoudend om nieuwe initiatieven te nemen. Of veralgemeend naar ons voorbeeld kan het perfect zijn dat iemand het nut niet inziet van een brandverzekering. Een brandverzekering is niet wettelijk verplicht, en kan facultatief door de geïnteresseerde bij een verzekeraar worden afgesloten. Een brandpolis gaat voor doorsnee 400 EUR per jaar over de toonbank. Mogelijks betaalt u uw hele leven lang voor niets, en betaalt u dus 400 EUR per jaar voor geen schadegeval. Anderzijds kan het zijn dat de woning twee weken na het vervolledigen van de bouwwerken afbrand en 300.000 EUR in rook doet opgaan. Een goede manier om mensen en risico’s te testen is via de munttest. Doorsnee gezien zijn mensen risico-avers, wat wilt zeggen dat de meeste zeggen huiverachtig staan tegenover risico’s.
De test gaat als volgt: iemand gooit een euromunt op, waarbij er statistisch gezien 50% kans op kop en 50% kans op munt is. De winstkansen kunnen als volgt voorgesteld worden:
1. K: 28
M: 28
2. K: 24
M: 36
3. K: 20
M: 44
4. K: 16
M: 52
5. K: 12
M: 60
6. K: 2
M: 70
Bij keuze één ontvangt de persoon 28 EUR bij kop en 28 EUR bij munt. Bij keuze twee ontvangt hij 24 EUR bij kop en 36 EUR bij munt. Bij keuze drie ontvangt hij 20 EUR tegenover 44 EUR bij munt. En zo kunnen de zes combinaties uitgediept worden. Het lijkt duidelijk dat optie één minder risico’s omvat, nagenoeg geen, tegenover optie zes met extreem hoge risico’s. Naarmate iemand meer lef heeft om voor kop of munt te kiezen, is hij ook meer of minder risico-avers.
Andere factoren?
Niet alleen de risico-aversie zal bepalen of iemand een verzekering afsluit. Ook de prijs van verzekering, lees de premie, zal bepalen of iemand in een welbepaalde polis geïnteresseerd is. De prijs van de verzekering wordt grotendeels bepaald door de kans op de schadeverwekkende gebeurtenis en de kosten die aan deze gebeurtenis verbonden zijn. De kans op afbranden van een woning met een rieten dak is enkele malen groter dan een woning met een klassiek dak, het verzekeren van een eenkamer appartement zal waarschijnlijk ook goedkoper zijn dan de brandverzekering van een villa met twaalf slaapkamers en vijf badkamers etc. Via een verzekering wordt her risico’s gespreid tussen alle verzekerden. De betaalde premies worden in één grote pot verzameld, waaruit wordt geput om mogelijke schadeposten te dekken.
Kortom, het al dan niet afsluiten van een verzekering wordt bepaald door twee factoren: enerzijds de mate van risico-aversie, anderzijds de te betalen premie.
