Wanneer kan u uw verzekeringsovereenkomst opzeggen? Kan dit op eender welk moment, of uitsluitend wanneer u het vervalbericht met vraag tot betaling van de premie voor volgend jaar in de postbus ontvangt? Of bent u in elk van beide hypotheses al te laat.
Het principe
In principe wordt een verzekeringsovereenkomst aangegaan voor een looptijd van één jaar. Dit los gezien van de hospitalisatieverzekering en levensverzekering, die worden afgesloten voor de hele levensduur van de verzekeringnemer. Aangezien de polis een looptijd heeft van één jaar, zal zij ook jaarlijks te beëindigen zijn. Wanneer u een verzekeringsovereenkomst wenst te beëindigen, dient u een opzegtermijn van 3 maanden te respecteren. Meestal denkt u pas aan opzeggen wanneer u het jaarlijkse vervalbericht met vraag tot betaling van de premie voor volgend jaar ontvangt. Denkt u dat op dat moment het kwaad is geschied? Geen stress, in enkele situaties kan u alsnog de overeenkomst opzeggen.
Verzekeraars voeren op regelmatige basis premiewijzigingen door. In een dergelijke situatie van premiestijging kan u alsnog de verzekeringsovereenkomst beëindigen. Het moet echter gaan om een echte stijging van de premie. Een loutere indexatie op basis van het indexcijfer der consumptieprijzen, of een aanpassing op basis van een medische index, wordt niet als premiestijging aanvaard. Verzekeraars zijn verplicht de verzekeringnemer te informeren van premiewijzigingen. Ofwel opteren ze voor een schriftelijke kennisgeving uiterlijk vier maanden voor het vervalbericht. Daarbij behoort de verzekeraar u de mogelijkheid te bieden gedurende 1 maand de overeenkomst te beëindigen. Ofwel kan men de verzekeringnemer verwittigen op een later tijdstip, bijvoorbeeld bij de versturing van het vervalbericht met vraag tot betaling van volgend jaar, waarbij de verzekeringnemer alsnog het recht heeft om gedurende 3 maanden de polis te beëindigen. Bijvoorbeeld: Noëlla ging op 1 februari 2015 een brandverzekering aan. Op 10 januari 2016 ontvangt ze een bericht van de verzekeraar dat de premie aanzienlijk zal wijzigen. Noëlla is geen 3 maanden voor de hernieuwing van de overeenkomst ingelicht over de premiewijziging. Zij kan alsnog vanaf deze 10de januari 2016 gedurende 3 maanden de overeenkomst opzeggen, ookal zou de polis op 1 februari 2016 voor 1 jaar verlengd worden. Noëlla kan zonder problemen de brandverzekering opzeggen tot en met 10 april 2016.
Opgelet: een betaling van de premie zonder protest wordt gezien als een stilzwijgende
aanvaarding. Een probleem zou kunnen opduiken wanneer de verzekeringnemer automatisch per domicilie zijn verzekeringspremies betaalt. Wanneer de premie effectief betaald is, gaat men in se akkoord dat de verzekeringsovereenkomst verlengd wordt.
Ondanks dat u dus niet 3 maanden voor het vervalbericht heeft opgezegd, kan u alsnog de verzekeringsovereenkomst opzeggen bij een tariefwijziging. Een opzegging door de verzekeringnemer en verzekeraar kunnen op drie wijzen, zijnde: per aangetekende brief, via een gerechtsdeurwaardersexploot, of per overhandiging van een opzegbrief tegen ontvangstbewijs. Hoewel een verzekeringstussenpersoon (makelaar of agent) fungeert als lasthebber van de verzekeraar op basis van de schijnleer, valt het aan te bevelen rechtstreeks deze opzegging aan de verzekeraar te doen.
Wat bij niet-betaling van de premie?
Verliest men automatisch het voordeel van de verzekering van zodra men de verzekeringspremies op de vervaldag niet heeft betaald? De Belgische wetgever gaat uit van de bescherming van de verzekeringnemer. Om desastreuse toestanden te vermijden als gezinnen die vergeten hun premie te betalen en daags nadien geconfronteerd worden met een afgebrande woning, zal niet-betaling van de premie niet automatisch leiden tot verlies van dekking. Een verzekeraar is verplicht de verzekeringnemer te herinneren aan diens vergeten betaling. Vervolgens kan de verzekeraar de verzekeringnemer in gebreke stellen, met daarbij de vermelding wat de gevolgen zijn van deze ingebrekestelling. De verzekeraar kan daarbij opteren voor een onmiddellijk opzegging, schorsing van dekking en eventuele opzegging in de toekomst, of loutere schorsing van dekking. Sowieso blijft u met andere woorden gedekt als verzekeringnemer tot het moment van de ingebrekestelling. Zit u in financiële moeilijkheden? Neem contact op met uw verzekeraar voor een afbetalingsplan.
Opgelet: een schorsing van dekking dient onderscheiden te worden van schorsing van de overeenkomst. Een schorsing van dekking beëindigt niet de overeenkomst, waardoor alle andere rechten en verplichtingen uit de overeenkomst blijven verder bestaan. De verzekeringnemer zal bijvoorbeeld nog steeds gehouden zijn de premies te betalen. De verzekeringnemer verliest echter als voordeel dat de verzekeraar zal tussenkomen bij schadegevallen. Bij een schorsing van overeenkomst wordt de hele overeenkomst geschorst, met inbegrip van alle rechten en verplichtingen uit de overeenkomst. U dient als verzekeringnemer dus geen toekomstige premies meer te betalen. De verzekeraar zal echter als tegenprestatie geen dekking meer verschuldigd zijn.